Duitse minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser heeft maandag tijdelijke (extra) grenscontroles aan alle Duitse grenzen aangekondigd. Onze oosterburen hopen hiermee illegale immigratie en de dreiging van islamistisch terrorisme tegen te gaan.
De aanvullende controles zullen in eerste instantie zes maanden duren. Als je wordt gecontroleerd, is het verplicht om een paspoort of ID te tonen; een rijbewijs is dus niet genoeg.
De aankondiging volgt op de dodelijke mesaanval in de Duitse stad Solingen. Daar stak een Syrische vluchteling vorige maand drie mensen dood. Faeser zei op een persconferentie dat de steekpartij een belangrijke aanleiding was om de grenscontroles uit te breiden.
Bij een deel van de Duitse grens bestonden de grenscontroles al. Vorig jaar oktober werden ze ingevoerd bij de grenzen met Tsjechië, Polen en Zwitserland. Bij de grens met Oostenrijk wordt al sinds 2015 extra gecontroleerd. Officieel is dit tijdelijk, maar de periode wordt telkens verlengd. Tijdens het EK voetbal in Duitsland eerder dit jaar werden ook alle landsgrenzen strenger gecontroleerd.
Bij alle ‘bestaande’ grenscontroles wordt lang niet iedereen die de grens overgaat gecontroleerd. Douanebeambten zetten doorgaans minstens één politieauto bij de officiële grensovergangen en pikken met name bestelbusjes uit de verkeersstroom, als ze vermoeden dat er vluchtelingen in worden vervoerd, schreef de Volkskrant eind vorig jaar in een reportage. Welk busje wel en welk busje niet wordt tegengehouden, is gebaseerd op “een buikgevoel”, zei een politieman toen.
Of de controles er bij de ‘nieuwe’ grenzen ook zo uit gaan zien, is nog niet bekend. Maar belangenorganisatie Transport en Logistiek Nederland (TLN) vreest voor economische en sociale schade. Naast voor lange files is de organisatie ook bang dat “handelsstromen in de war worden geschopt” en dat producten niet op tijd aankomen. In hoeverre de bestaande controles daar nu ook voor zorgen, is niet duidelijk.
Normaal gesproken is er sprake van vrij verkeer van mensen en goederen binnen alle landen die lid zijn van de Schengenzone.Verreweg de meeste Europese landen zijn hier onderdeel van, alleen Cyprus en Noord-Ierland niet. Landen mogen controles aan de binnengrenzen van de Schengenzone alleen invoeren als die tijdelijk zijn (maximaal zes maanden) en als er sprake is van een ernstige verstoring van de openbare orde. Een rechter kan bepalen of daarvan sprake is.