hoe China overspoeld raakte met fietsen

Een paar jaar terug doken ze ineens op in onze steden: deelfietsen. Lukraak neergesmeten, of beschadigd gestald in rekken die toch al overvol waren. Dus werden ze op veel plekken verboden, en later pas mondjesmaat met strenge regels weer toegestaan. Dit deelfietsprobleem kennen ze in China ook, maar dan in overtreffende trap.

shanghai, china may 10 aerial view of shared bikes piled up at a parking lot on may 10, 2020 in shanghai, china photo by vcg

Meer aanbod dan vraag

Toen de deelfiets een paar jaar geleden werd bedacht, zagen veel bedrijven in China daar geld in. Regels? Die waren er niet voor deelfietsbedrijven, net als in het begin in Nederland. Het gevolg was dat er veel, maar dan ook echt véél te veel fietsen uitgestort werden over de Chinese steden. Veel van die twee-wielers belandden uiteindelijk op (fotogenieke, dat wel) deelfietskerkhoven als deze in Sjanghai (zie de foto hierboven).

Het begon als een goed idee

Chinese steden zijn op papier de perfecte plekken voor deelfietsprogramma’s: de steden groeien razendsnel, met overbelaste wegennetwerken en veel smog tot gevolg. Bovendien kan een groot deel van de bevolking geen auto betalen, en wel een deelfietsabonnement.

beijing, china march 29 chinese commuters ride bike share through tiananmen square on march 29, 2017 in beijing, china the popularity of bike shares has exploded in the past year with more than two dozen providers now battling for market share in major cities across china the bikes are hailed as an efficient, cheap, and environmentally friendly solution for commuters, where riders unlock the stationless bicycles using a mobile phone app, drop them anywhere for the next user, and spend as little as 1 yuan $015 per hour given the bikes have several users a day some of them inexperienced riders who swerve into traffic they are often damaged, vandalized, or abandoned companies like ofo routinely collect the battered two wheelers and bring them to a makeshift depot that is part repair shop, part graveyard where they are either salvaged or scrapped the bike shares are powering a cycling revival of sorts in a country once known as the 'kingdom of bicycles' in the early years of communist china, most chinese aspired to own a bicycle as a marker of achievement when the country's economic transformation made cars a more valued status symbol, the bicycle a chinese cultural icon was mocked as a sign of backwardness the bike share craze is also a boon for manufacturers who are now mass producing over a million bikes a month to meet demand, and the number of shared bike users will reach 50 million in china by the end of the year, according to beijing based bigdata research not everyone is cheering the revival though, as municipal officials are drafting new regulations to control the chaotic flood of bicycles on streets and sidewalks photo by kevin frayergetty images

Complete chaos vanwege de deelfietsen

Stel: je mag een fiets achterlaten waar je wil. Wat doen mensen dan? Juist, ze laten hem achter waar ze maar willen. Met deze chaos als resultaat. Inmiddels heeft de landelijke regering zich ermee bemoeid, en gelden in Chinese steden steeds vaker regels voor deelfietsbedrijven en -gebruikers.

topshot a man rides past shared bicycles piled beside a road in beijing on february 21, 2018china issued national guidelines governing bike sharing operations in 2017 in an effort to nurture a new industry credited with spurring a transport revolution while addressing mounting complaints over an accumulation of millions of bikes on city streets afp photo greg baker

Greg Baker / ANP

Op zoek naar bruikbare tweewielers

Werknemers van een deelfietsbedrijf in Zhangzhou lopen over afgedankte tweewielers, op zoek naar exemplaren die nog bruikbaar zijn. Ook al is de eerste fietsenvloedgolf inmiddels voorbij en gelden ook in China vaker regels voor deelfietsbedrijven, er staan (en liggen) nog altijd miljoenen afdankertjes te wachten op recycling of sloop.

zhengzhou, china april 08 employees of shanghai based bike sharing company hello global look for usable shared bikes piled up at a recycling depot on april 8, 2021 in zhengzhou, henan province of china photo by he zhiquanvcg via getty images

Deelfietsen zijn niet per se beter voor het milieu

Meer fietsen in de stad en minder auto’s? Een prima manier om uitstoot te beperken. Maar dan moet die fiets wel vaak genoeg gebruikt worden. Wetenschappers van onder meer de Chinese Academy of Sciences becijferden in 2020 dat een deelfiets op zijn minst 686 dagen gebruikt moet worden, om de uitstoot te compenseren die bij de productie en afbraak komt kijken. Die leeftijd halen ze vaak niet.