Roerdalen – Rierdaljournaal cuteert de nieuwssite Nu.nl:
De stikstofdoelen van het kabinet leidden vrijdag weer tot veel protest bij Nederlandse boeren. Voor wie de draad kwijt is in dit langslepende dossier zet NU.nl nog even de feiten op een rij. Want wat is er nou precies aan de hand?
Eerst een beetje scheikunde: de atmosfeer bestaat voor ongeveer 80 procent uit stikstof (N). Dat is normaal en niet schadelijk voor mensen, dieren en planten.We hebben zelfs stikstof nodig om te kunnen leven: elke ademteug bestaat voor vier vijfde uit stikstof.
Maar als stikstof zich hecht aan zuurstof (O) of waterstof (H), ontstaat er reactieve stikstof en die stoffen zijn wel schadelijk voor mens en natuur. Zoals stikstofoxide (NOx) of ammoniak (NH3). Die stikstofoxiden worden vooral uitgestoten door de industrie en het verkeer. De landbouw is voor het grootste deel verantwoordelijk voor de uitstoot van ammoniak.
Reactieve stikstof is om meerdere redenen slecht voor de natuur. Sommige plantensoorten groeien harder van stikstof, dus die profiteren van het door de mens veroorzaakte stikstofoverschot. Zo raken bijvoorbeeld orchideeën en grassen overwoekerd door brandnetels. Uiteindelijk leidt dat tot een verlies aan biodiversiteit. Niet alleen qua planten, maar ook doordat het leefgebied van dieren die profiteerden van de verdwenen planten, wordt aangetast. De natuur bestaat dan dus uiteindelijk uit minder plant- en diersoorten.
Nederland telt 162 zogenoemde Natura 2000-gebieden, die volgens Europese regels beschermd moeten worden om de biodiversiteit te behouden. Dat lukt niet goed, want in negentig van die beschermde natuurgebieden is te veel stikstof.
Nederland heeft de hoogste stikstofuitstoot van Europa: per hectare stoot ons land ongeveer vier keer zo veel uit als het Europese gemiddelde. Andere landen moeten ook voldoen aan stikstofrichtlijnen om de natuur te beschermen, maar in Nederland is het een veel groter probleem. We hebben namelijk erg veel vee (dus veel stikstofuitstoot) op een klein oppervlakte en dat dan ook nog eens vaak naast natuurgebieden. Daarom is de situatie hier veel nijpender dan bijvoorbeeld in Duitsland. Dat land is veel groter en industrie en landbouwgebieden liggen er niet zo dicht bij natuurgebieden als hier.
Kortom: er moet iets worden gedaan aan die schadelijke stikstof, zo bepaalde ook de rechter een paar jaar geleden al. Het stikstofprobleem is helemaal niet nieuw. Maar jarenlang werden er vergunningen voor industrie en landbouw uitgedeeld met het idee: die stikstofuitstoot compenseren we dan later wel. Alleen dat gebeurde nooit.
In 2019 oordeelde de Raad van State dat het zo echt niet langer kon. De stikstofuitstoot nam immers juist toe. Kort daarna werden de eerste maatregelen genomen. De maximumsnelheid op de snelweg overdag ging van 130 naar 100 kilometer per uur. Ook werden er geen vergunningen meer afgegeven om huizen te bouwen in Natura 2000-gebieden (wat wel nodig is gezien het woningtekort). Dat waren tijdelijke oplossingen. Nu wordt er gewerkt aan een groter, permanent plan.
In sommige gebieden moet de uitstoot tot wel 95 procent omlaag. “Dit is een beetje de dag waarvan we allemaal wisten dat deze een keer zou komen”, zegt minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof).
Zie ook: Stikstofplannen: in beschermde natuurgebieden uitstoot 95 procent omlaag
In de nieuwe stikstofaanpak wordt als eerste de landbouw aangepakt, want bijna de helft (46 procent) van alle stikstof in Nederland is afkomstig van de landbouw. En die boerenbedrijven staan ook nog eens vaak in de buurt van de Natura 2000-gebieden. Daarnaast komt bijna een derde vanuit het buitenland over de grens gewaaid. Wegverkeer is voor ruim 6 procent verantwoordelijk, net als huishoudens. De rest, bijna 10 procent, komt door lucht- en scheepvaart, de industrie en de bouw.
Hoewel de boeren verantwoordelijk zijn voor een heel groot deel van de stikstofuitstoot, moet er straks in alle sectoren minder stikstof uitgestoten worden. Uiterlijk op 1 oktober komen ook de industrie, transport en andere sectoren aan de beurt.
Hoe de stikstofuitstoot door boerderijen precies wordt verminderd, gaan de provincies bepalen. Zij moeten uiterlijk zomer 2023 met een plan komen. Daarin kunnen zij per gebied iets afwijken van de stikstofdoelen per gebied, maar al met al moet het landelijke doel wel gehaald worden. In 2030 moet in drie kwart van de natuurgebieden weer sprake zijn van een veilig stikstofniveau.
En dat betekent: landelijk moet de stikstofuitstoot gehalveerd worden. In sommige gebieden zal de ruimte volledig op de schop moeten worden genomen om de doelen te bereiken. Veel boeren zullen hun bedrijf moeten stoppen, verkleinen of op een andere, duurzamere manier gaan werken. Er is geld om boeren uit te kopen, maar veel boeren willen niet zomaar hun bedrijf – vaak hun levenswerk – opdoeken of aanpassen.
Hoewel het voor de boeren een enorm hard gelag is, zou het voor de Nederlandse voedselproductie niet rampzalig zijn als er (veel) boerenbedrijven verdwijnen of inkrimpen. 70 procent van wat de boeren in Nederland produceren gaat naar het buitenland. Dus ook als er minder boeren zijn of als zij minder voedsel produceren, zal er meer dan genoeg overblijven om Nederland van eten te voorzien.
Naar aanleiding van de aangekondigde stikstofplannen stond een grote groep boeren vrijdagavond bij de woning van minister Van der Wal te protesteren. Belangenvereniging Farmers Defence Force kondigde ook een grootschalige demonstratie op woensdag 22 juni aan.
Hier in Nederland is stikstof het grootste probleem
Door: Linda van Beest Beeld: ANP
Delen via WhatsappDelen via FacebookDelen via TwitterDelen via LinkedinDelen via email
Lees meer over:
Agrarische sector Binnenland Stikstof
NUjij: Uitgelichte reacties
- StefanF16 uur geledenAls je niet genoeg drinkt, dan droog je uit. Water drinken is dus belangrijk. Maar te veel water drinken is ook niet goed. Ook al blijf je roepen dat water drinken moet en dat je zonder water uitdroogt. Hetzelfde geldt voor Stikstof. Het probleem is TE. Teveel koeien, varkens, kippen, kalkoenen, kalveren, geiten, schapen, honden en katten. Dat verdrukt de natuur, de bio diversiteit, de water en lucht kwaliteit, de volksgezondheid, het dieren welzijn, het levensgeluk. Dat weten we allemaal. Duizenden varkens in n dichte stal in 6 maanden vetmesten en dan slachten: is dat boeren? Boeren zitten klem tussen bank – grootbedrijf – de afzet markt – dierenwelzijn – milieu regels – bedrijfsopvolging – en de romantiek van boer zoekt vrouw…. Ik snap die woede wel. Dat komt door TE: het zit gewoon TE in Nederland.B…. Besef je dan dat we de tweede landbouwexporteur ter wereld zijn. In ons kleine landje houden we ruim 100 miljoen kippen, 12 miljoen varkens, bijna 4 miljoen koeien en nog honderdduizenden schapen. 65% van onze zuivel gaat de grens over. Wij produceren voedsel voor de godganse wereld, maar alle milieugevolgen blijven hier. Gevolg is onnodig dierenleed, het slechtste oppervlaktewater van Europa, gezondheidsklachten wegens fijnstof, een groen monotoon graslandschap waar andere planten en dieren geen kans hebben en een dusdanige stikstofneerslag dat het laatste beetje natuur verpietert en onze woningbouw tot stilstand komt. En ga dan nog maar eens zeggen dat we trots moeten zijn op onze agrarische sector. En nee, dit is niet de schuld van de individuele boer. We hebben dit systeem samen gecreëerd en zullen het samen moeten oplossen. Maar het moet wel eens klaar zij
Verstuurd vanaf mijn iPhone